Halkına Yalan Söylemeyen Tek Lider; Atatürk

Onun için halk, bağımsız ve özgür bir ülke için çabalayan herkestirTürkiye Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, bütün yaşamını halkına hasretmiş bir liderdir. Onun yaşam öyküsü, aynı zamanda bağımsızlık için savaşan bir halkın öyküsüdür. Mustafa Kemal Atatürk’ün her zaman halkın arasında olmaktan büyük mutluluk duyduğunu, sırası geldikçe bu köşeden aktarmaya çalıştık. Bu yazı dizimizde Prof. Dr. Sedat Cereci’nin Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi’nde yayımlanan yazısının ışığında Mustafa Kemal Atatürk’ün halka olan sevgisini ve bağlılığını aktaracağız. 2 / 36 Mustafa Kemal için halk, bağımsız ve özgür bir ülke için çabalayan herkestir. Onun için halkın içindeki hiç kimsenin bir diğerinden ayrıcalığı yoktur. Bağımsızlığı uğruna savaştığı Türk halkının içindeki din adamları, gazeteciler, tarikat şeyhleri, avukatlar, askerler, mühendisler aynı zamanda 1920’de kurulan ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi içinde yer almıştır. Mustafa Kemal yaşamının hiçbir döneminde, halktan uzak, aristokrat bir yurttaş gibi yaşamamış; hep halktan sıradan bir yurttaşın yaşadığı koşullar içinde yaşamış, halktan bireylerle birlikte yemek yemiş, yurttaşlarla birlikte gezip şarkı söylemiştir. Gittiği her yerde halk onu şehirden kilometrelerce önce karşılamıştır; yaranmak için değil, kendilerinden olan bir parçaya kavuşmak için. 3 / 36 Çoğu zaman içine lirik unsurlar da katılarak epik bir öykü biçiminde anlatılan Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşam öyküsü aslında, halkın içinden, aklının ve zekasının gücüyle yaşayan ve bütün yaşamını, kişiliğiyle özdeşleşmiş amacına ulaşmak için harcayan bir bireyin öyküsüdür. Onun özelliklerini ve eylemlerini abartarak ortaya koymak, onun kişisel çabalarını ve emeğini hiçe saymakla eş anlamlıdır. Kendisini her zaman halk kitlesinin tam ortasında duran bir bireyle aynı konumda gören Mustafa Kemal’i anlatabilecek yaşam öyküsü, yine onu en iyi anlayabilen halkın öyküsüdür. 4 / 36 Mustafa Kemal 10 Eylül 1922’de İzmir kıyılarından Ege Denizi ufuklarına bakar ve “bir rüya görmüş gibiyim” der. Mustafa Kemal’in gördüğünü söylediği rüya aslında, kendisinin halka armağan ettiği düş gibi bir gerçekliktir. Tek başına yola çıktığı noktada başlayan bu öykü giderek bir halk çığına dönüşerek kocaman anakaraları yıkıp geçmiş, savurduğu toprakların arasına aydınlık gelecek tohumları ekmiştir. Mustafa Kemal ufuklara bakarak bir rüya gördüğünü söylediği zaman 43 yaşındadır. 5 / 36 Henüz orta yaş çağında bir ordunun başkumandanı ve bir devletin başıdır. Bir cihan savaşı kazanmış, yeni bir devlet kurmuş, belki de yeryüzünden yok olmak üzere olan bir halkı sarsarak yeniden diriliğe kavuşturmuştur.Halkların, devletlerin de orduların da ve bütün diğer evrensel kurumların da özünde bulunan temel bir hammadde olduğuna inanan Mustafa Kemal halkın aşamadığı bir engeli hiçbir gücün aşamayacağına, halkın aşamayacağı hiçbir engel de bulunmadığına inanmaktadır. 6 / 36 Bir halkın, içine düşebileceği en olumsuz durumlara, tutsaklığa, aşağılanmaya, yoksulluğa çok yakından tanık olan Mustafa Kemal ulusların gönenç içinde, onurlu bir biçimde yaşamaları için ilk koşulun bağımsızlık olduğunu söylevinin başlangıcında belirtmektedir. Bütün yaşamını da böyle bir amaç uğrunda, bir halkın bağımsızlığı için harcamıştır. 7 / 36 DÜNYA ONUN İÇİN KONUŞMUŞTU Ortadoğu, Avrupa ve Dünya tarihinin seyrini değiştiren Mustafa Kemal Atatürk, 19 – 20. yüzyıla damga vurmuştur. İşte dünyanın dört bir köşesinden liderin Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili sözleri… 8 / 36 ● AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ “Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır. Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye’nin doğması, yeni Türkiye’nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan etmesi ve o zamandan beri koruması, Atatürk’ün Türk halkının işidir. Şüphesiz ki, Türkiye’de giriştiği derin ve geniş inkılaplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur.” John F. KENNEDY (A.B.D. Başkanı, 10 Kasım 1963) “Askerdevlet adamı, çağımızın en büyük liderlerinden biri idi. Kendisi, Türkiye’nin, dünyanın en ileri memleketleri arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. Keza O, Türklere, bir milletin büyüklüğünün temel taşını teşkil eden, kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir.” General MCARTHUR “Sovyet Rusya Hariciye Nazırı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupa’nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana Avrupa’nın en kıymetli devlet adamının Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi.” Franklin D. ROOSEVELT A.B.D. Başkanı, 1928 “Benim üzüntüm, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkan kalmamış olmasıdır.” Franklin D. ROOSEVELT (A.B.D. Başkanı, 10 Kasım 1963) “Dünya sahnesinden tarihin en dikkatli, çekici adamlarından biri geçti.” Chicago Tribune “Savaş sonrası döneminin en yetenekli liderlerinden biri.” New York Times “İnsanı teslim alıcı fevkalade önderlik kuvveti vardır. O, tetiktir, hazır cevaptır, dikkati çekecek kadar zekidir.” Gladys Baker (Gazeteci) 9 / 36 ● ALMANYA (GERMANY) “Atatürk, azimli bir hareketle milletini tahammül edilmez bir akıbetten kurtaran ve bütün dünyanın hayran kaldığı bir kalkınma yapan ilk devlet başkanı olmuştur.” Fulkise Becbahter “O kişisel kazanç ve ün peşinde koşan basit bir diktatör değil, gelecek kuşaklar için sağlam temeller atmaya uğraşan bir kahramandı.” Prof. Walter L. Wriht Jr. “Atatürk Türkiye’yi tek düşman kalmaksızın bırakmıştır. Bu zamanımızın hiçbir devlet şefinin başaramadığıdır.” Alman Volkischer Beobachter Gazetesi “Almanya, ATATÜRK’ün eserine ve mücadelesine hayrandır. Onda, tarihi eseri, özgürlüğü seven bütün milletler için bir sembol olarak kalacak kudretli bir kişilik görmektedir.” Berlin, Alman Ajansı “Istırap çeken dünyada barış ve esenliği yeniden kurmak ve insanlığın yalnız maddi değil, manevi gelişmesini sağlamak isteyenler Atatürk’ün iman verici ve yön göstericiliğinden örnek ve kuvvet alsınlar.” Profesör Herbert Melzig (Tarihçi) “Kendisinin tarihi büyüklüğü, eseri olan yeni Türkiye’ye bakılarak bu günden ölçülebilir. Çelik gibi azim ve gayreti, uzağı gören akıl ve hikmetle birleşmiş olan bu gerçek halk önderi ve devlet adamı; Anadolu dağlarının en uzak ve ıssız köşesindeki köylere bile başka bir ruh aşılamıştır.” Illustrierte Dergisi “O, kendi milleti ve beşeriyet alemi için beslediği muhabbetle, bir dahinin neler yarattığına dair, cihana fevkalade heyecanlı bir sahne seyrettirmektedir.” Herbert Melzig 10 / 36 ● FRANSA (FRANCE) “Akıllı ve barışçı yöntemlerle gerçekleştirdiği eseri halkların tarihinde izlerini bırakacaktır.” Albert LEBRUN, Fransız Cumhurbaşkanı “Türkiye tarihi, bugün her zamandan çok Batı ve Avrupa tarihinden ayrılmaz bir haldedir. Ve Atatürk’ün bu yöndeki gayretleri sonuçsuz kalmamıştır. Memleketlerimiz arasındaki yüzyılları aşan dostluk, bu gelişmenin temel öğelerinden biridir.” Charles De GAULLE “Atatürk, hür ve müstakil bir Türkiye bırakıyor.” Jour Eche De Paris “Atatürk çok büyük bir şahsiyet, çok büyük bir komutan, politik bir dehadır.” Excelsoir “Atatürk, zaferlerinden tevazuyla bahsediyor, her şeyi çok derin görüyordu.” Figaro “Kemal Atatürk, Türk devrimlerinin dehasıydı.” Ordre “İnsanlığın bütün belirtileri Onda kendini hemen gösteriyor.” Noelle Gazetesi 11 / 36 “Eski Osmanlı İmparatorluğu bir hayal gibi ortadan silinirken, milli bir Türk Devleti’nin kuruluşu, bu çağın en şaşırtıcı başarılarından birisidir. Mustafa Kemal, yüce bir eser ortaya koymuştur. Atatürk’ün parlak başarısı bütün sömürgeler için bir örnek olmuştur.” Maurice BAUMANT (Profesör) “Çok büyük bir adamdı…bir siyasi dahiydi.” Excelsior Gazetesi “Dünyanın, çağdaş, en büyük kişilerinden biri.” Le JourEcho de Paris “Atatürk’ün yurt kurtarıcı olduğunu, milletlerin en vefalısı olan Türkler asla unutmayacaklardır.” Noell Roger (Gazetesi) “Karşımdaki bu büyük adamda, keşfettiğim bu büyük meçhulde maharet ve karakter o kadar iyi işlenmişti ki, sözlerinde hiçbir şüphe aranamazdı.” Claude Farrer (Yazar) “Bu günün Türkleri, yüzyıllar önce Avrupa’yı titreten canlı millet durumuna erişmiştir. Ve bu aksam O büyük ulunun başında bekleyen Türkiye, güçlü ve dipdiri Türkiye’dir.” Pierre Dominique (Gazeteci) “Asırları asan adam !..” Fransa, Paris Basını “Mevcut rütbelerin hepsini kaldırdığı bir memlekette, bu adam, bütün rütbeleri, kazanmıştır. O memlekete, bulabilecek en şerefli isim Ona verilmiştir.” Mercel Sauvage (Gazeteci) “Bu, insanlığa denenmiş bir felsefe örneği olarak sunulabilir. Atatürk yüz yıllara sığabilecek işleri on yılda tamamladı.” Gerrad Tongas (Yazar) 12 / 36 “Atatürk öldü. Barış kubbesinin Doğu sütunu yıkıldı. Artık evrende barışı kimse garanti edemez. Nitekim Avrupalı devlet adamları; O’nun 1930’da yaptığı uyarı ve tavsiyeleri dinlememiş ve dünyayı 1939 yılında ikinci büyük savaş felaketinin içine sürüklemişlerdir.” SANERWIN (Gazetesi) “Atatürk, bir milleti, birkaç yılda asrileştirmek mucizesini göstermiştir.” ParisLe Temps “Yeni Türk Devleti ile Ankara Antlaşması’nın imzalanması nedeniyle; “Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı” diyenlere Fransız Başbakanının Mecliste verdiği cevap: Dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O’nun tüm askerleri burada olsalardı teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum.” (1921) Fransız Başbakanı BRIAND “Sırasıyla ihtilalci ve asi, sonradan muzaffer bir kumandan olan “Türklerin babası” Yeni Türkiye’yi yarattı, sultanları kovdu, kadınlara hürriyet verdi fesi kaldırdı, ülkesinde radikal bir inkılap yaptı.” ParisSoir “Denilebilir ki onsuz, İslam alemi yolunu bulabilmek için elli yıl daha bekleyecekti.” Berthe GeorgesGaulis “O, yüce bir dağa benzer. Eteğinde yaşayanlar bu yüceliği fark edemezler. Bu dağın azametini kavrayabilmek için, Ona çok zaklardan bakmak gerekir.” Claude Farrer / Fransız Edibi “Kemal Atatürk’ün karakterinin bir cephesini göstermek itibariyle bir noktayı hatırlatmak isterim. Bize savaşlarından birini anlatıyordu. Birdenbire durdu: Görüyorsunuz ya, dedi: birçok zaferler kazandım. Fakat bunların en büyüğünden sonra bile her akşam, savaş alanlarında ölen bütün askerleri düşünerek içimde derin bir keder duyuyorum. Cesaret ve zekasından başka yüreği bu kadar yüce olan böyle bir Şef’in, yurdu için mucizeler yaratmış olmasına şaşılabilir mi?” George BENNES Vu Gazetesi, 1938 “Devrin yüksek şahsiyetleri kitaplarda, konferanslarda Türkiye’nin asla değişmeyeceğini ve değişmeden öleceğini ilan etmişlerdi. Halbuki ölmeden değişti. Hem de kökünden ve baştan aşağı değişti. İnançlar, gelenekler, yöntemler yıkıldı. Son döküntülerini de yabancı zırhlıları ve kapitülasyonlar gibi memleketten sürüp attılar. Türkiye, ruhunu değiştirmişti. Tamamen ve tasavvur edilmesi mümkün olduğu kadar.” Raymond CARTIER Le Nouvelliste Gazetesi 13 / 36 ● İNGİLTERE (UNITED KINGDOM) “Atatürk'ün inkılapları neslimizin fevkalade olayıdır.” Daily Telegraph “Atatürk, Türkiye'yi hesaba katılması icap eden, kuvvetli bir memleket haline getirdi.” Daily Express “Savaş sonrasının en ileri gelen devlet adamlarından biri. Kendi başına bir klas oluşturuyordu ve hemen her açıdan tekti.” The Fortnightly “O'nun idaresi altında Türkiye, Avrupa'nın kıymetli bir üyesi oldu.” London Times “Avrupa, savaştan sonra belirmiş az sayıdaki yapıcı devlet adamlarından birini kaybetti.” Spectator “Çağımızda hiçbir isim Atatürk’ün adı kadar büyük saygı yaratmamıştır.” Observer “İngiltere önce, cesur ve asil bir düşman, sonra da sadık bir dost olarak tanıdığı büyük adamı selamlamaktadır.” Sunday Times “O, benzeri olmayan bir devlet adamı idi. Diktatörlerin tahammül edemediği serbest bir nizamla, başaramadığı ve başaramayacağı işler yapmıştır. Tarihte böyle adamlar devirlerine kendi adlarını vermişlerdir.” Word Price “O, Türkiye’nin önceki kuşaklarından hiçbirine nasip olmayan özgürlük ve güven dolu bir hayat sağladı. Başarıları, Türkiye’nin Avrupa devleti olmasını sağladı, yakın doğunun tarihini değiştirdi.” Times Gazetesi 14 / 36 “Savaş Türkiye’yi kurtaran, Savaştan sonra da Türk Milletini yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıf halkın O’nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern Türkiye’nin Ata’sına değer bir görünümden başka bir şey değildir.” Winston CHURCHILL İngiltere Başbakanı, 1938 “Atatürk, Türk Milleti’nin ruhunda Türk Bayrağı gibi dalgalanan bir baştı.” Daily Telegraph “Cumhuriyet Türkiye’sinin Devlet Başkanı Kemal Atatürk, diğer önderlerde görmeye alışmadığımız şu değerli nitelikleri kişiliğinde toplamış bulunuyor: alçak gönüllülük, yeterlik ve başarı.” The Truth Dergisi “O genç ve dahi Türk Şefi’nin o esnada Çanakkale de bulunması, müttefikler bakımından tarihin en acı darbelerinden biridir.” Alan Moorehead (Yazar) “Atatürk, eskimiş bilimlerle boş yere kafasını yormamış olduğundan daha taze ve cesur düşünen bir önderdir. Kendisi için, bugünkü Avrupa’nın en güçlü Devlet Adamıdır diyebileceğimiz Atatürk, hiç şüphesiz devlet adamlarının en cesur ve orijinalidir.” Herbert Sideabotham (Yazar) “Herhangi bir olayı derinliğiyle kavramak, çıkar yolu görüp birdenbire harekete geçmek iktidarı, O’nun eşsiz otoritesinin başlıca kaynaklarından biridir.” (1923) Grace Ellison (Gazeteci) 15 / 36 ● AFGANİSTAN “O büyük insan yalnız Türkiye için değil, bütün doğu milletleri için de en büyük önderdi.” Emanullah HAN Afgan Kralı ● ARNAVUTLUK “Atatürk'ü, yeni Türkiye'nin kuruluşu yolunda katettiği şerefli merhaleleri ile anıyoruz.” Dirita “Atatürk, eski Türkiye'den modern bir devlet çıkarmıştır.” Stipsi Gazetesi “Bu Türk Milleti yastadır. Çünkü yeni Türkiye’nin yaratıcısı olan eşsiz şefini kaybetmiştir.” Stipsi Gazetesi 16 / 36 ● AVUSTURYA “Büyük düşüncelerin adamı, bir devlet mimarıydı.” Neue Freie Presse, Viyana “Atatürk öyle bir insandır ki, hayali değildir. İstediğini bilir, bildiğini yapar, yapamayacağı bir şeyi de istemez.” Avusturyalı Heykelci Krippel 17 / 36 ● BELÇİKA “Atatürk, yirminci asrın en büyük gerçeğini yaratan adamdır.” KopenhagNasyonal Tidende “Milletine bu kadar az zamanda bu ölçüde hizmet edebilen tek devlet adamı Atatürk’tür.” Libre Belgique gazetesi 18 / 36 İSTAN “Kemal Atatürk, açık kıvılcımlı gözlerini hayata kapadı. Politik sahneden tükenmez bir enerji, kuvvetli bir sima çekiliyor.” Zora “Hiçbir memleket, yeni Türkiye’nin Ata’sı tarafından başarılan kadar güçlü, hızlı ve kökten bir yenilik hamlesine erişmemiştir.” Bulgar Dness Gazetesi 19 / 36 ● ÇEKOSLAVAKYA “Atatürk'ün şahsında, yeni Türkiye'ye ruh veren bir adam kaybolmuştur. Bu derece yüksek yaradılışta bir adama sahip oluklarından dolayı gıpta ediyoruz.” 20 / 36 ● ÇİN “Atatürk, bütün Asya kıtasının Ata’sıdır.” (Çin Basını) “Biz Çinliler, hepimiz bu yasa katılıyoruz. Zira büyük bir milletin, çok sevilen Büyük Ata’sının ölümü, yalnız Türkiye için değil, aynı zamanda bizim kıtamızda ve bütün dünyada büyük bir boşluk bırakmaktadır.” (Çin Basını) “Mustafa Kemal yeni Türkiye’nin kalbidir. Eski, yıpranmış bir toplumdan yepyeni, güçlü bir millet yaratmış, eşsiz kişiliğiyle kendini herkese saydırmış, enerjisiyle herkesi kendine inandırmıştır.” Ma ShaoCheng (Yazar) “Eğer tarih bir kalbe sahip olsaydı, Mustafa Kemal’i mutlaka kıskanırdı.” Tchang Yang Yee Pan Gazetesi, Çin, 1958 21 / 36 ● DANİMARKA “Atatürk, şahsiyet ve yeteneğin dev gibi bir simgesi idi, O, yirminci yüzyılın en görkemli olayını yaratan adamdı.” National Tidence Gazetesi 22 / 36 ● FİNLANDİYA “Atatürk, eserlerinin büyüklüğü bakımından dünyada çok önemli bir mevki işgal etmektedir.” Svenska Presse “Atatürk, olağanüstü nitelikte bir devlet adamı, savaş sonrası dünya tarihinin en önemli simalarından biri idi.” Hufvud Stadbladet Gazetesi 23 / 36 ● HİNDİSTAN Türkiye’yi modernleştirme yolunda Kemal Atatürk’ün giriştiği genel çabayı büyük bir takdirle karşıladım. O’nun dinamizmi, yılmak ve yorulmak bilmezliği insanda büyük bir etki yapıyordu. O, doğuda modern cağın yapıcılarından biridir. O’nun en büyük hayranları arasında bulunmakta devam ediyorum. Jawaharlal Nehru, Hindistan Başbakanı “Dünyanın yetiştirdiği en büyük insanlardan biri.” Star of India “Atatürk, yalnız Türk Milleti’nin değil, özgürlüğü uğruna savaşan bütün milletlerin önderiydi. O’nun direktifleri altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.” Bayan Sucheta KRIPALANI Hint Parlamento Heyeti Başkanı 24 / 36 ● İRAN “Atatürk gibi insanlar bir nesil için doğmadıkları gibi belli bir devre için de doğmazlar. Onlar önderlikleriyle yüzyıllarca milletlerin tarihinde hüküm sürecek insanlardır.” Tahran Gazetesi “Atatürk yalnız kahraman milletinin büyük bir Şef’i olmakla kalmamıştır. O, aynı zamanda insanlığın da en büyük evladı olmuştur.” Iran Gazetesi 25 / 36 ● İSRAİL “Dünya, çağımızın en dikkati çekici adamlarından birini kaybetti.” Palestine Post “Mustafa Kemal Atatürk, kuşkusuz 20. yüzyılda dünya savaşından önce yetişen en büyük devlet adamlarından biri, hiçbir millete nasip olmayan cesur ve büyük bir inkılapçı olmuştur.” Ben GURION İsrail Başbakanı (1963) 26 / 36 ● İSVEÇ “O olmasaydı modern Türkiye olmazdı. O’nun sayesinde Türkler, O’nun olağanüstü eserini izleyebilecekler ve zaten dünyaca pek yüksek olan onurlarını daha fazla yükseltebileceklerdir.” Nya Dagligt Gazetesi 27 / 36 ● İSVİÇRE “Türkiye’yi yaratan, tarihimizin bu en Büyük Adam’ını başımı en derin hürmetle eğerek selamlarım.” Profesör MORRF “Yalnız bir asker değil, aynı zamanda yüzyılımızın bir daha göremeyeceği bir dahi idi.” Profesör SEKRETAN 28 / 36 ● İTALYA Kemal Atatürk, yalnız yeni Türkiye’nin sembolü değil, aynı zamanda çağımızın en ilgi çekici şahsiyetlerinden biridir. Çalışkan, güçlü ve hür Avrupa’nın diğer ülkeleri ile işbirliğine sağlam şekilde bağlı olan Türkiye, bugünde O’nun izinde yürümektedir. Giovanni Leone, İtalya Başbakanı “Atatürk'ün ölümü ile dünya büyük bir liderini kaybetmiştir.” Gazeta Del Pololo “Hayatının sonuna kadar milleti’nin mutlak güveni ile kurduğu devletin başında muzaffer kumandanının kişiliği, eşi görülmemiş bir karakter örneğidir.” C. C. Sforza 29 / 36 “Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz sezişi ile hasımlarını dize getirdi. Fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri değil, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı. F.Perrone Di San Martino” (Yazar) “Atatürk’ün ölümü ile Yakın Doğu’nun gelişmesine birinci derecede etken olan son derece kuvvetli bir şahsiyet kaybolmuştur.” Tribuna Gazetesi 30 / 36 ● JAPONYA “Şaşırtıcı ve çekici bir kişi. Asker olarak büyük, fakat devlet adamı olarak daha büyük.” Japon Times “Yüzyıldan beri Küçük Asya’nın çıkardığı en büyük lider.” The Japon Chronicle 31 / 36 ● LÜBNAN “Büyük adamlar, kuşaklarının başındadır. Türk Milleti’nin başındaki büyük ve dahi Atatürk, politika ve savaş alanlarında yılmayan büyük ve yurtsever bir insandı.” KERAMA – Lübnan Başbakanı, (10 Kasim 1963) “Kelimenin tam anlamıyle bir yapıcı ve yaratıcı olan Atatürk, dünya haritasında memleketine yepyeni bir sınır çizmiştir.” Loryan Gazetesi (1938) “Atatürk, dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir. O, bütün bir tarihin seyrini değiştirmiştir.” Ennehar Gazetesi (1938) “Dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir. Dünya tarihinin gidişini değiştirmiştir.” An Nahar 32 / 36 ● MACARİSTAN “Modern devlet adamları arasında yeni Türkiye'nin şefi, yüksek bir mevki işgal etmektedir.” Uj Magyar “Bütün kainat büyük bir yasa katılıyor.” Pesti Naplo Yüzyılımızda, “olmayacak hiçbir şey yoktur” şeklindeki tarihi gerçeği ispatlayan ilk adam olmuştur. Esti Ujsag.Macar. “Dünya, bu savaş ve barış kahramanı büyük adamın ölümü ile yoksul düşmüştür.” Pester Lioyd Gazetesi “Türkiye’yi bir arı kovanına ve bütün Türkleri de bal aramağa çıkmış çalışkan arı’lara benzetiyorum. Nasıl arı’lar beylerinin etrafında toplanıp çalışırlarsa bütün Türk Milleti bu gün büyük dahi Mustafa Kemal etrafında toplanmışlardır.” Prof. M. Zaajti Franes 33 / 36 ● MISIR “Çağının, belki de tüm tarihin en olağanüstü kişilerinden biri.” Egyptian Gazetesi ● NORVEÇ “Atatürk, tarihte, memleketinin en büyük adamlarından biri olarak kalacaktır.” Le Morgen Bladet Gazetesi ● PAKİSTAN “Kemal Atatürk, yalnız bu yüzyılın en büyük adamlarından biri değildir. Biz Pakistan’da, Onu geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. Askeri bir deha, doğuştan bir lider ve büyük bir yurtsever.” Eyüp HAN, Pakistan Cumhurbaşkanı “Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken, O’nun bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik.” İkbal (Şair) 34 / 36 ● POLANYA “O’nun yaratıcı ruhunun ve ateşli yurtseverliğinin harekete geçmemiş olduğu hiçbir alan yoktur.” Gazeta Polska “Atatürk, zaferleriyle milletinin hayatında bugünkü yeni merhaleye yol açmıştır.” Polska Zbrozna ● ROMANYA “Atatürk, zamanımızın en büyük devlet adamlarından biridir.” Universal “Romanya, önünde hürmetle ve teveccühkar bir teessürle eğildiği bir dost kaybetmiştir.” Timpul “Büyük saygı hisleriyle Atatürk'ün hatırasını anıyoruz.” Romanya Gazetesi “Atatürk, tarihte teşkilatçı bir dahi, bir milletin harikalar yaratan yöneticisi ve memleketinin kurtarıcısı olarak kalacaktır.” Independance Romaine Gazetesi (12 Kasım 1938) “Bir milleti, uçurumun kenarından sarsılmaz azmiyle kurtaran, kuvvetlendiren, yükselten yöneticiler arasında Atatürk, en birincisidir.” Timpul Gazetesi (12 Kasım 1938) 35 / 36 ● RUSYA “Şöhreti bütün cihana yayılmış olan tecrübeli başkanın yönetimi herkesin sevgi ve saygısını çeken büyük Türk Milleti’nin milli bağımsızlığını devamlı bir başarı ile kuvvetlendirmiş ve yeni milli yapısını yaratmıştır.” Sovyet Başbakanı KALININ “İsmi yeni Türkiye'nin bütün milli kurtuluş hareketine bağlı olan Kemal Atatürk'ün ölümü, Türk Milleti için büyük bir kayıptır. Türkiye'nin bütün samimi dostları ile yüksek adamın ve devrimizin dikkat çekici şahsiyetinin ölümünden, derin bir surette elem duymaktayız.” İzvestia ● SURİYE “Vatanını muhakkak bir parçalanmaktan kurtararak devlet gemisini güvenilir bir limana götürdükten sonra milletinden bir taht istemedi. O, kelimesinin bütün anlamıyla bir insan, eşsiz bir dahi, kahraman bir asker ve siyaset adamı idi…” Elifba Gazetesi “Atatürk’ün başardığı işler mucize ve harika kabilindedir. Birkaç yıl içinde memleketinde yaptığı inkilaplar, birkaç yüzyılda gerçekleştirilmeyecek işlerdir.” El Tekaddum Gazetesi 36 / 36 ● YUGOSLAVYA “Atatürk’ün dehası, tarihte Türk Milleti’nin taşıdığı ruhun faziletine en yüksek örneklerinden birini teşkil edecektir.” Branko Aczemovic (Elçi) “Tarih, silinmez harflerle bu devlet adamının ismini hak edecektir. Atatürk bir halk adamıdır. Kırılmaz azmi, keskin zekası ve kudreti kendisini yendiği alın yazısının önüne getirmiş, böylece yeni Türkiye’nin yaratıcısı olmuştur.” Politika Gazetesi “Atatürk, bir defa cisminin toprağa düşeceğini, fakat cumhuriyetin ebedi olduğunu söylemiştir. Yugoslavya hükümeti, bu sözlerindeki hakikate inanmaktadır.” Vrene ● YUNANİSTAN “Türkiye, dost ve düşmanlarının hayran olduğu bir deha adama, malik bulunmak bahtiyarlığına erişmiştir.” Katemerini “Her memleket, milleti zafer, vefa ve saadet yolunda ilerleten büyük adamlarına anıtlar dikecektir.” Katemerini “O'nun adı dünya tarihinin kahramaları arasında, silinmez bir şekilde kalacaktır. Zira şahsiyeti kendi memleketinin hudutlarını aşmıştır.” Elefteron Vima “Çok, pek çok devrimler görüldü. Fakat hiçbiri Atatürk'ün cesaret ettiği ve muvaffak olduğu şeyi yapamadı.” Messager Di Athens “Kılıcının şecaati, Atatürk'ün tek fazileti, tek şan ve şerefi değildir. O'nun barış zamanında yaptıkları, iradesinin kuvvetini ve fikirlerinin parlaklığını daha ziyade ispat etmiştir.” Akropolis



yuzdeyuzhaber